Vallée des Éclusiers, onontdekte plek in Moselle

In het Franse Moselle ligt een bijzondere, nog behoorlijk onontdekte plek: Vallée des Éclusiers. Een vallei waar je een kanaal vindt met oude, buiten werking gestelde sluizen. Op de kades staan kleurrijke, genummerde huizen. Het kanaal werd ruim honderd jaar lang gebruikt door de binnenscheepvaart maar na ingebruikname van een nieuwe scheepslift raakte de vallei in de vergetelheid. Ik vertel je in dit artikel iets over de geschiedenis van deze sluiswachtersvallei in Moselle, wat er te zien is én op welke manier je deze bijzondere plek kunt ontdekken.

Geschiedenis van Vallée des Éclusiers, sluiswachtersvallei in Moselle

Halverwege de 19e eeuw zocht men naar nieuwe manieren om goederen over het water door de Vogezen te vervoeren. Er werd een 3,8 kilometer lang kanaal aangelegd voor de binnenscheepvaart, voorzien van 17 sluizen. De 17 sluizen samen zorgden ervoor dat schepen een hoogteverval van 44 meter konden overbruggen. De gang door het kanaal was berucht bij schippers, aangezien één sluis 20 tot 30 minuten tijd in beslag nam. Bovendien was het kanaal zó smal dat schepen elkaar maar op een aantal plekken konden passeren.

Het kanaal tussen Arzviller en Henridorff werd overbodig toen in 1969 de nieuwe scheepslift (Plan incliné de Saint-Louis-Arzviller) in werking werd genomen. De sluizen in Vallée des Éclusiers werden buiten werking gesteld en het kanaal kwam droog te liggen. De sluiswachters verlieten hun huizen en de vallei veranderde in een met planten overwoekerde urbex locatie.

Herbestemming van Vallée des Éclusiers

Aan het begin van de 21e eeuw kwamen er plannen voor herontwikkeling van de vallei van de sluiswachters op tafel. De sluiswachtershuizen werden gerenoveerd, kregen een herbestemming en er werd een fietspad aangelegd langs het kanaal. Inmiddels worden de meeste huizen langs het kanaal bewoond, veelal door artistieke mensen. Zo vind je er onder meer een beeldhouwer, een kunstenaar, een imker en een pottenbakker. Mocht je zelf willen overnachten in zo’n kleurrijke huis dan is dat ook mogelijk; een van de huizen is omgebouwd tot vakantiewoning (sluiswachtershuis nummer 4).

Te voet of op de fiets de vallei van de sluiswachters ontdekken

Officieel is het pad door de vallei bedoeld voor fietsers, maar je kunt deze bijzondere plek ook te voet ontdekken. Al zal het in het hoogseizoen met veel fietsende mensen niet heel relaxt zijn om over het pad te wandelen.

Wij zijn begin mei in de regio, maar helaas komt de regen op de dag dat wij fietsen hebben gehuurd met bakken uit de hemel. We besluiten om een later een deel van de vallei wandelend te gaan bekijken. We starten bij sluiswachtershuis nummer 2, waar Papar Hasard Crêperie Bretonne et Bar gevestigd is. Helaas is de crêperie tijdens ons bezoek gesloten, geen heerlijke crêpe voor ons dus na onze wandeling. Het is heerlijk rustig op het fietspad; misschien omdat het nog vroeg in het seizoen is, of omdat het ‘s morgens nog heel hard regende.

Het is een vreemde gewaarwording om langs het bijna droogstaande, niet meer onderhouden kanaal te lopen. Ik kan me voorstellen dat het op veel mensen “verwaarloosd” over kan komen, maar ik zie meer het feeërieke er van in. Dit is wat 50 jaar gebrek aan onderhoud en gebruik doet: de natuur pakt alles terug. Op veel plekken in het kanaal staat nog een laagje water, maar waar het helemaal droog is overwoekeren planten, struiken en bomen werkelijk alles. Sommige sluisdeuren zijn verwijderd, anderen zijn half geopend. Een ding hebben nog aanwezige constructies gemeen; ze lijken van roest aan elkaar te hangen.

Een fotogenieke vallei, de vallei van de sluiswachtershuizen

De meeste van de sluiswachtershuizen zijn echt plaatjes. Door de kleuren, de ligging en al het groen er omheen. Ik kan me voorstellen dat het hier midden in de zomer helemaal genieten is, als de natuur ontploft! Mijn favorieten zijn toch wel de huizen die kleurrijk geschilderd zijn. Vooral de rode tinten doen het goed zo tussen het groen. Vanaf nummer 9 liggen een aantal huizen vlak voor hoge rotsformaties, wat weer voor een andere dimensie zorgt. Huis nummer 9 bestempel ik tijdens mijn bezoek tot mijn favoriete sluiswachtershuis in Vallée des Éclusiers. Hier zou ik wel een paar dagen willen vertoeven!

Helaas redden we het qua tijd niet om de hele vallei door te lopen. Ik moet ooit nog een keer terug dus, om ook de laatste huizen van sluiswachters langs het kanaal te bekijken. Wie weet hoe de herbestemming er tegen die tijd voor staat… ik ben eigenlijk wel benieuwd. Eén ding is zeker: Vallée des Éclusiers is echt een bezoekje waard. Tijdens je vakantie in Moselle of bijvoorbeeld wanneer je deze roadtrip door de Vogezen maakt!