Stadswandeling door Ribe, oudste stad van Denemarken
De oudste stad van Denemarken vind je in het zuidwesten van Jutland: Ribe. Ribe is niet alleen de oudste stad van Denemarken maar zelfs van heel Scandinavië. Je vindt in Ribe een oud stadscentrum vol met kronkelende, geplaveide straatjes waar je langs eeuwenoude vakwerkhuizen loopt. Ben je op weg naar het noorden van Denemarken? Maak dan zeker wat tijd vrij om deze leuke en sfeervolle stad te bezoeken.
- Geschiedenis van Ribe
- Bezienswaardigheden in Ribe
- Stadswandeling door Ribe
- Dom van Ribe
- Sønderportsgade 37
- Jazz club Termansens
- Taarnborg
- Sint-Catharinakerk / Ribe klooster
- Det Gamle Rådhus
- Den Gamle Arrest
- Kannikegården
- Skibbroen
- Fiskergade
- Overnachten in Ribe: B&B Kapellangården
- Wandeling met de nachtwacht van Ribe
- Wat is er te doen in de buurt van Ribe?
- Nationaal Park de Waddenzee
- Marsk Tower
- Ribe VikingeCenter
- Blåvandshuk
Geschiedenis van Ribe
Ribe werd aan het begin van de 8e eeuw gesticht. Niet direct als stad, maar in eerste instantie als handelsplaats waar de Vikingen handel konden drijven met mensen uit westelijker en zuidelijker gelegen gebieden. Kooplieden konden Ribe goed bereiken via de rivier Ribe Å. Boten konden makkelijk aanleggen en handelslieden konden hun koopwaar uitstallen in kramen en tenten op de kades. In de 12e eeuw werd de Dom van Ribe gebouwd, waarna Ribe de status van bisschopsstad kreeg. Ribe groeide in de opvolgende eeuwen flink door en was een van de grootste handelscentra van Scandinavië.
In de 16e eeuw kreeg de stad echter te maken met tegenslagen. Onder meer de enorme stadsbrand, de pest, een dichtslibbende rivier en overstromingen zorgden ervoor dat de stad zijn beste tijd had gehad. Er was er geen geld meer om nieuwe huizen te bouwen waardoor de oude huizen bleven staan. Hierdoor zijn veel originele gebouwen behouden gebleven. Huizen van vóór de stadsbrand bestaan niet meer, maar veel van de nu nog aanwezige bebouwing stamt uit de 16e eeuw.
Lees ook: Route langs vuurtorens aan de westkust van Denemarken
Bezienswaardigheden in Ribe
Ribe zelf is al een bezienswaardigheid. De sfeervolle straatjes met gekleurde vakwerkhuizen en verborgen pleintjes doen Anton Pieck-achtig aan. Alleen hier doorheen wandelen is al een belevenis op zich! Uiteraard zijn er een aantal plekken, straten en gebouwen die er uit springen. Ik stippel met behulp van Google zelf een stadswandeling door Ribe uit waarbij ik langs een aantal bezienswaardigheden in Ribe kom. In ongeveer twee uur loop ik door knusse straatjes, langs mooie eeuwenoude gebouwen en eindig ik in een leuk Italiaans restaurant. Bekijk de route hier.
Stadswandeling door Ribe
De start van deze wandeling door Ribe is bij B&B Kapellangaarden, waar ik overnacht. Tegenover de B&B is een kleine parkeerplaats waar je kunt parkeren. Is hier geen plek, dan is de beste optie om uit te wijken naar de parkeerplaatsen bij Danhostel Ribe, P-øst of P-nord. Via Google Maps kun je deze parkeerplaatsen makkelijk vinden. Ik loop door Præstegade richting het meest centrale punt van Ribe, het plein waar de Ribe kathedraal staat oftewel de Dom van Ribe.
Dom van Ribe
De kathedraal van Ribe is een ontzettend groot en imposant bouwwerk. De kerk werd aan het begin van de 12e eeuw gebouwd op de plek waar vóór die tijd een houten kerk had gestaan. De Dom van Ribe is gebouwd in Romaanse stijl en heeft als enige kerk in Denemarken vijf schepen. De kerk staat te boek als de best bewaarde Romaanse Domkerk van Denemarken. Hou je van mooie uitzichten én van traplopen? Dan is het de moeite waard om de 248 treden naar de top van de 52 meter hoge toren op te lopen. Ooit was deze toren 13 meter hoger, maar in de 16e eeuw stortte de top van de toren in. Toen de toren tientallen jaren later werd gerenoveerd besloot men door geldgebrek de toren een plat dak te geven in plaats van een nieuwe spits.
Sønderportsgade 37
De route van deze stadswandeling door Ribe wordt vervolgd over Grydergade. Pas op voor het verkeer! Auto’s mogen over het plein langs één zijde van de kathedraal rijden. Ze rijden echt hard, iets wat je niet verwacht wanneer je over een kerkplein loopt. Bij de eerstvolgende kruising draai ik links Graabrødregade in. Aan het einde van deze straat zie je aan de overkant een mooi vakwerkhuis dat dateert uit de 16e eeuw. Jarenlang heeft het gebouw gefungeerd als woonhuis en daarna als kruidenierswinkel. Vanaf 1995 is het gebouw onderverdeeld in appartementen. Achter het huis was vroeger een binnenplaats die dienst deed als opslag voor hout. Na de verbouwing in 1995 is een groot deel van de binnenplaats behouden gebleven en vormgegeven als tuin. Een uitzonderlijk plekje in Ribe horen we, want (binnen-) tuinen zijn schaars in het centrum.
Lees ook: In ieder seizoen een prachtige vakantie in Scandinavië
Jazz club Termansens
Ik sla linksaf naar Sønderportsgade. Bij de volgende kruising aan de rechterkant is ook een mooi oud vakwerkhuis te vinden. Het pand werd gebouwd in 1580. Tot 1995 was boekhandel Termansens in dit pand gevestigd, voor maar liefst 182 jaar lang! Momenteel wordt het pand gebruikt als Jazz- en cultureel centrum, waar onder meer concerten worden gegeven. De naam Termansens is behouden gebleven.
Taarnborg
Direct na Termansens loop ik rechtsaf Puggaardsgade in. Het mooie Taarnborg (al snel aan je linkerzijde) is een bisschoppelijk herenhuis, gebouwd aan het einde van de 16e eeuw. Het huis heeft zijn naam te danken aan de toren. Eeuwenlang werd het huis gebruikt als bisschoppelijk verblijf, tot aan het begin van de 20e eeuw, toen er een grote renovatie plaatsvond en er een postkantoor in het pand gevestigd werd. Taarnborg staat bekend als een van de best bewaarde renaissancehuizen van Denemarken.
Ik loop de straat verder door. Na de kleine gekleurde huisjes aan de rechterkant staat Puggaard, de oudste nog in gebruik zijnde school van Denemarken. De school werd halverwege de 12e eeuw gebouwd en in gebruik genomen als kloosterschool. Vandaag de dag is Puggaard een middelbare school.
Sint-Catharinakerk / Ribe klooster
De straat Puggaardsgade loop ik helemaal uit en bij Gravsgade sla ik linksaf. Door tot de bocht en dan linksaf, waar de weg over gaat in Hundegade. Daarna echtsaf Klostergade in, hierna kom je al snel uit bij het Ribe klooster met daarnaast de Sint-Catharinakerk. In de tijd dat Ribe floreerde als grootste handelsstad van Denemarken was Badstuegade de belangrijkste weg die naar het centrum leidde. Niet zo gek dat monniken van de Dominicaanse Orde (bedelmonniken, Black Friars) hier hun klooster en kerk stichtten. Deze kerk, het klooster en de Dom van Ribe zijn de enige grote, stenen gebouwen uit die tijd die bewaard zijn gebleven.
Det Gamle Rådhus
Linksaf loop ik door Badstuegade, tenminste, het kleine stukje wat er nog van over is. De straat buigt een beetje naar rechts en komt uit op Hundegade, die weer uitkomt op Dagmarsgade. Hier linksaf, de straat gaat hier weer over in Sønderportsgade. Hier staat Det Gamle Rådhus, het oude stadhuis. Het gebouw heeft niet altijd dienst gedaan als stadhuis; van eind 15e eeuw tot begin 18e eeuw was er een handelskantoor in het pand gevestigd. Dit stadhuis is het op één na oudste stadhuis van Denemarken en behoort samen met Puggaard en Taarnborg tot de oudste stenen gebouwen van Ribe. Het wordt nu niet meer als stadhuis gebruikt, er is een klein museum in het gebouw te vinden en er vinden huwelijksvoltrekkingen plaats.
Den Gamle Arrest
Het stadhuis hou ik rechts en ik loop verder over Sønderportsgade, tot ik al snel tussen gebouwen door naar de kerk kan lopen. Ik sta voor het mooie gebouw Den Gamle Arrest, een voormalige gevangenis. De cellen zijn nog steeds aanwezig en omgebouwd tot hotelkamers. Een bijzondere plek om te overnachten!
Kannikegården
Rechts van Den Gamle Arrest staat Kannikegården. Dit mooi vormgegeven gebouw uit 2015 herbergt archeologische vondsten die in het gebouw tentoongesteld worden, waaronder de fundering van een klooster uit het begin van de 12e eeuw.
Skibbroen
Met de klok mee de kerk een stukje om loop ik naar Overdammen, richting de brug. Hier sla ik linksaf Skibbroen op. Je loopt hier langs het water waar het eeuwen geleden een komen en gaan van boten was. Kooplieden die hier hun handelswaar uitlaadden om het te verkopen op de kade. Aan de overkant van het water zie je een grote weide, Hovedengen. De Engelste vertaling van dit woord is Meadow of the Heads. Op dit stuk land werden hoofden van piraten op stokken gezet, als waarschuwing dat er met de handelslieden niet gesold moest worden. Een bizar stukje geschiedenis!
Restaurant Sælhunden, hier op de kade gevestigd, staat bekend als een goed restaurant. Met mooi weer kun je buiten lunchen of dineren met uitzicht op het water. Duik verderop linksaf één van de smalle steegjes in. Eigenlijk is dit een stukje Ribe waar je kris kras doorheen moet lopen. Wijk hier dus vooral even af van de wandelroute door Ribe, het is zó sfeervol en pittoresk allemaal!
Fiskergade
De kleine steegjes komen uit op Fiskergade. Dit is een stukje echt authentiek Ribe; je vindt hier de oudste huizen. Bijna alle huizen lijken schots en scheef te staan. Langs de muurzijden van hoekhuizen liggen grote keien, die er vroeger voor zorgden dat ijzeren wielen van paardenwagens de muren niet beschadigden. Langs de straten zie je smalle geultjes, dit zorgde voor de afvoer van water. Veel van de huizen die je hier ziet hebben geen regengoten, het water komt zo van het dak naar beneden druppelen.
Aan het einde van Fiskergade (op de hoek Fiskergade/Overdammen) vind je Italiaans restaurant Pinocchio. De pizza’s en pasta’s zijn hier heerlijk. Een leuk en sfeervol restaurant waar de obers, net als in Italië, lekker druk, chaotisch én vriendelijk zijn. Na een leuk en gezellig etentje loop ik via Grønnegade voldaan weer terug naar Præstegade om te overnachten in B&B Kapellangården.
Overnachten in Ribe: B&B Kapellangården
Wil je naast alle historische dingen zien ook echt iets historisch voelen? Dan raad ik je aan om te overnachten in B&B Kapellangården. Vanaf het moment dat de kathedraal van Ribe werd gebouwd werden de kapelaans van de Domkerk gehuisvest onder erbarmelijke omstandigheden. Na jarenlang klagen over hun huisvesting werd er in 1576 eindelijk een ambtswoning voor de op dat moment aangestelde kapelaan gebouwd.
Bijzonder aan dit huis is dat onder meer alle originele eikenhouten balken nog aanwezig zijn. In de tijd van de bouw werd nauwelijks eikenhout gebruikt voor woningen, dat werd gereserveerd voor de bouw van oorlogsschepen. De voormalige ambtswoning heeft als een van de weinige gebouwen in Ribe de grote stadsbrand doorstaan, waardoor het nu het oudste vakwerkhuis met twee woonlagen in Ribe is. Boven zijn drie sobere 2-persoons slaapkamers met een gedeelde badkamer te vinden. De vloeren, muren en plafonds zijn schots en scheef. Wat je ziet op de foto, zo scheef, voel je wanneer je over de eerste verdieping loopt. Geweldig! Leuk detail: de voordeur is nog steeds origineel en dit is een zogenaamde “lichaamsdeur”. De voordeur kan in tweeën geopend worden, zodat men vroeger de bewoner in de kist naar buiten kon dragen na overlijden. Een bijzondere accommodatie in een bijzonder stadje!
Check beschikbaarheid en prijzen van accommodaties in Ribe
Wandeling met de nachtwacht van Ribe
Wanneer je Ribe met kinderen bezoekt en er ook overnacht dan is het een aanrader om in de zomermaanden een wandeling door het oude centrum te maken met de nachtwacht van Ribe. De nachtwacht steekt de wandeling de lantaarns aan en vertelt over vervlogen tijden. Sprookjes, verhalen over heksen en piraten, anekdotes, noem maar op. Alles komt voorbij! Bij het VVV kantoor kunnen ze precies vertellen wanneer je mee kunt wandelen.
Wat is er te doen in de buurt van Ribe?
Wanneer je wat langer in Ribe bent is het natuurlijk leuk om de omgeving te ontdekken. Aanrader is om een kijkje te nemen in het nieuwe bezoekerscentrum van Nationaal Park de Waddenzee, Vadehavscentret. Alleen het gebouw is al prachtig om te zien, het neemt je bijna mee terug naar de tijd van de Vikingen. Binnen kun je een vaste tentoonstelling bekijken en van alles leren over de Waddenzee. Er worden vanuit het bezoekerscentrum ook excursies georganiseerd. Zo kun je bijvoorbeeld onder begeleiding het Wad op.
Nationaal Park de Waddenzee
Ben je in het najaar op vakantie in deze regio? Bezoek dan de moeraslandschappen vlak voor zonsondergang. Honderdduizenden spreeuwen vliegen in grote zwermen door de lucht en dat soort voor een waar spektakel, dat Sort Sol (zwarte zon) wordt genoemd. Het komt voornamelijk voor in de maanden september en oktober maar ook in het voorjaar wordt het verschijnsel geregeld waargenomen. Niet alleen aan het einde van de dag is een bezoekje aan de moeraslandschappen een aanrader overigens, zeker ook overdag. Zeker wanneer je vogelliefhebber bent. Zo zie ik hier de zeearend laag over het water voorbij vliegen en baal ik daarna een uur lang, omdat ik mijn camera in de auto had laten liggen. Met een beetje geluk zie je misschien ook wel wat zeehonden luieren op een zandbank. Zo niet, dan zijn de vergezichten hier al een traktatie op zich.
Marsk Tower
Een andere, nieuwe bezienswaardigheid vlakbij Ribe is de Marsk Tower; een nieuwe uitkijktoren in Nationaal Park de Waddenzee. De toren is 25 meter hoog en heeft 272 treden, 146 omhoog en 131 naar beneden. Hoe dan? Deze toren heeft een dubbele spiraal, waardoor je op de weg naar boven geen mensen tegen komt die naar beneden lopen. Vanaf de toren kun je overigens ook heel goed Sort Sol waarnemen, als je er precies op het juiste moment bent. Marsk Tower staat op het terrein van Marsk Camp waar je onder meer de VVV van deze regio vindt, een gezellig restaurant en waar je ook glamping tenten kunt huren. Vanuit Marsk Camp worden verschillende excursies georganiseerd, waaronder plukken die bij terugkomst in het kamp boven open vuur bereid worden.
Ribe VikingeCenter
Terug naar de tijd van de Vikingen kan in Ribe VikingeCenter, een openluchtmuseum. Er is een dorp nagebouwd met woonhuizen, een boerderij en een markt. Vrijwilligers laten zien hoe het dagelijks leven er uit zag. Het openluchtmuseum staat ook bekend om de jaarlijkse Vikingmarkt. Mensen met een passie voor re-enactment komen vanuit verschillende landen naar Ribe VikingeCenter toe om deze Vikingmarkt te bezoeken.
Blåvandshuk
Vanuit Ribe is het ongeveer een uur rijden naar Blåvandshuk, een plaats aan de kust. Blåvandshuk is niet alleen bekend om zijn mooie Blåvandshuk Fyr maar ook om de Bunker Mules op het strand en het nieuwe Tirpitz museum. Blåvandshuk was in de Tweede Wereldoorlog een belangrijk onderdeel van de Atlantikwall, de 5000 kilometer lange verdedigingslinie langs de kust van veel bezette gebieden aan de westkant van Europa. De vele bunkers in de duinen en op het strand zijn hier stille getuigen van. Vooral mensen met interesse in de Tweede Wereldoorlog kunnen zich op deze plek vast goed vermaken.
